Skip to content
Login E-loket
Inzichten Ku Leuven Antischimmel

KU Leuven-team ontdekt dat resistentie tegen één antischimmelmedicijn de werkzaamheid van andere verhoogt

06/11/2024 15:18

Omdat Candida auris makkelijk resistentie ontwikkelt en er weinig verschillende antischimmelmiddelen bestaan, zijn artsen snel uitbehandeld. Nieuw onderzoek van KU Leuven toont aan dat resistentie tegen één therapie de werkzaamheid van een andere net kan verhogen. Daardoor kan de gevreesde resistentie gebruikt worden tegen deze gevaarlijke schimmelinfectie. De onderzoeksresultaten worden vandaag gepubliceerd in Nature Microbiology.

Wist je dat we op één dag tot tien miljard schimmelsporen inademen? Gelukkig zijn de meeste schimmels ongevaarlijk en zelfs essentieel voor een gezond lichaam. Toch is er één schimmel die door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) als eerste schimmel het label ‘topurgent’ kreeg. Candida auris is een nieuwe soort die voor het eerst werd beschreven in 2009. Hij kan, vooral in personen met een verzwakt immuunsysteem, erg gevaarlijk zijn met een sterftecijfer van 30 tot 70%. Het grootste probleem bij zulke Candida auris-infecties, is dat hij erg snel resistent wordt aan het kleine arsenaal van antischimmelgeneesmiddelen.

Biologen van KU Leuven bestudeerden de manier waarop de schimmel resistentie ontwikkelt en verwierven zo inzichten om deze resistentie te voorkomen en omzeilen.

Resistentie voorkomen en 'genezen'

Het team behandelde C. auris in het lab met verschillende antischimmelgeneesmiddelen en ging met DNA-analyse na welke genetische aanpassingen de schimmel gebruikte om resistentie te verkrijgen. “We ontdekten verrassend genoeg dat mutaties die resistentie veroorzaken tegen één middel net de gevoeligheid voor een ander middel kunnen verhogen”, legt professor microbiologie Patrick Van Dijck uit. Een proces dat in de wetenschap ‘collaterale gevoeligheid’ wordt genoemd, en al bekend is bij antibioticaresistentie maar ook bij de behandeling van tumoren.

“We ontdekten dat we resistentie zowel kunnen voorkomen, als ‘genezen’, eens het zich al heeft verspreid, door op een juiste manier af te wisselen tijdens een behandeling”, voegt postdoctoraal onderzoeker Hans Carolus toe. 

Meteen toepasbaar maar geen one-size-fits-all

“Het voordeel van ons onderzoek is dat we werkten met reeds bestaande antischimmelmedicijnen. Het ontwikkelen van nieuwe geneesmiddelen is een enorm traag en duur proces. We hebben geen nieuwe producten ontwikkeld, enkel onderzocht hoe we het schema van toediening kunnen optimaliseren om resistentie zo veel mogelijk te voorkomen”, legt Carolus uit. “Artsen kunnen op die manier eigenlijk meteen aan de slag met onze bevindingen.”

“Al mogen we niet alle infecties over één kam scheren en is één algemene antischimmel-behandeling niet mogelijk. C. auris kan op verschillende manieren resistentie verwerven. Afhankelijk van de mutatie, zal het ene middel betere resultaten geven dan het andere. Omdat resultaten van gevoeligheidstesten enkele dagen duren, behandelen artsen op dit moment dus vaak blind. Snelle gevoeligheidstesten op basis van mutaties, zijn daarom een interessante piste voor de toekomst, zodat artsen kort op de bal kunnen spelen en net dàt antischimmelmedicijn toedienen wat de resistentie het best tegen gaat.”

Meer informatie