Het FWO-kennisveiligheidsbeleid omvat vier pijlers:
- Verantwoorde FWO-partnerschappen
Het FWO voert een grondige risicoanalyse door wanneer het nieuwe partnerschappen in het buitenland afsluit. Bestaande partnerschappen worden nooit stilzwijgend verlengd en worden regelmatig geëvalueerd. De Commissie Bilaterale Onderzoekssamenwerking (CBOS) die samengesteld is uit diverse stakeholders van het Vlaamse onderzoekslandschap staat in voor de risicoanalyse, evaluatie en jaarlijkse opvolging van deze FWO-partnerschappen.
- Sensibilisering van de FWO-aanvragers
Om maximaal te sensibiliseren, omvat elk FWO-aanvraagformulier (ex-ante) met een internationale dimensie vanaf 2025 een beknopt kennisveiligheidsgedeelte, genaamd ‘Research Security Appraisal’ waarbij via self-assessment gepeild wordt naar:
- Potentiële kennisveiligheidsrisico’s;
- En in het kader hiervan genomen mitigerende maatregelen.
Het FWO is immers van mening dat de aanvrager, onafhankelijk of het een aanvraag betreft voor een mandaat, project, onderzoeksinfrastructuur, netwerk of reiskrediet, het best geplaatst is om in te schatten welke mogelijke risico’s zijn/haar onderzoekssamenwerking met zich meebrengt. Natuurlijk sta je er als onderzoeker niet alleen voor en kan er bij twijfel contact opgenomen worden met de contactpersonen betreffende kennisveiligheid binnen jouw onthaalinstelling.
Vervolgens bekijken de betrokken panelleden tijdens het evaluatieproces het ingevulde kennisveiligheidsgedeelte en hebben ze de mogelijkheid om de finale risicoclassificatie bij te sturen. Dat betekent concreet dat indien het panel van oordeel is dat er een verhoogd kennisveiligheidsrisico is en/of de mitigerende maatregelen die de onderzoeker voorstelt niet voldoende worden geacht, er een voorwaardelijke toekenning volgt, waarbij een goedkeuring inzake kennisveiligheid (cfr. ethische goedkeuring) vanuit de onthaalinstelling nodig is alvorens het onderzoek (of het relevant gedeelte van het onderzoek), kan opgestart worden.
- Monitoring en analyse
Ook in de rapportering (intermediair en ex-post) van gefinancierd FWO-onderzoek zal er gepolst worden naar mogelijke inbreuken inzake kennisveiligheid zodat het FWO dit kan monitoren en waar nodig het FWO-kennisveiligheidsbeleid kan bijsturen. Kennisveiligheid wordt systematisch opgevolgd door de Commissie Bilaterale Onderzoekssamenwerking (CBOS).
- Cyberveiligheid
Geen kennisveiligheidsbeleid zonder een solide cyber- en informatieveiligheidsbeleid. Het FWO hanteert dan ook een strategie conform de CCB visie (Centrum Cyberveiligheid België). Bovendien behaalde het FWO eind 2023 het ISO 27001-certificaat.